Czy warto pić herbatę?

Herbata stanowi w naszym kraju jeden z podstawowych napojów. Rocznie spożywamy jej aż ponad pół kilograma na osobę. Mimo bogatego wyboru na polskich stołach wciąż króluje herbata czarna w torebkach. Jednak coraz popularniejsze stają się również liściaste herbaty zielone i czerwone. Jaki rodzaj herbaty jest najzdrowszy i którym warto się delektować?

Rodzaje herbat i ich właściwości

Herbata to napar z pąków i liści krzewu z rodzaju Camelia, uprawianych w krajach strefy zwrotnikowej. Wyróżniamy wiele rodzajów herbaty, o których decyduje sposób obróbki, suszenia i fermentacji.

Herbata czarna

Otrzymuje się ją w wyniku więdnięcia, skręcania, fermentacji i suszenia liści herbacianych. Herbata czarna jest bogata we flawonoidy o działaniu przeciwutleniającym, regulującym ciśnienie krwi oraz poprawiającym krążenie. Może być więc stosowana jako profilaktyka chorób sercowo-naczyniowych. Dzięki swojemu działaniu przeciwbakteryjnemu oraz pobudzaniu wydzielania soków trawiennych jest chętnie wykorzystywana w zatruciach pokarmowych. Czarna herbata ma działanie pobudzające, ponieważ zawiera wiele teiny, a wysoka zawartość fluoru chroni zęby przed próchnicą. Taniny jednak utrudniają wchłanianie żelaza z żywności, dlatego mocna czarna herbata nie nadaje się do popijania posiłków.

Herbata zielona

Powstaje z suszonych tuż po zerwaniu liści herbacianych bez procesu fermentacji. Dzięki temu liście zielonej herbaty są bardziej wartościowe niż herbaty czarnej. Ich zaletą jest wysoka zawartość antyoksydantów, zwłaszcza polifenoli. Związki te przyczyniają się do likwidacji wolnych rodników, odpowiedzialnych za uszkodzenia komórek prowadzących do miażdżycy, starzenie się i powstawanie procesów nowotworowych. Przypuszcza się, że zielona herbata posiada również zdolności obniżające poziom cholesterolu całkowitego i ciśnienia tętniczego, a także regulujące poziom cukru we krwi. Dodatkowo pobudza metabolizm i spalanie tłuszczu.

Herbata czerwona

Czerwona herbata powstaje w powolnym procesie połowicznej fermentacji. Jej cenne właściwości zdrowotne są tym większe, im dłużej dojrzewa w optymalnych warunkach. W jej składzie znajdziemy garbniki odpowiedzialne za lekko gorzkawy smak, alkaloidy, flawonoidy, witaminę C oraz śladowe ilości kofeiny i taniny. Jak działa czerwona herbata? Przede wszystkim ma właściwości przeciwutleniające. Przypuszcza się również, że może wspomagać pracę wątroby, obniżać poziom cholesterolu całkowitego we krwi oraz ułatwiać oczyszczanie organizmu poprzez poprawę przemiany materii.

Herbata biała

Herbata biała o delikatnym aromacie powstaje z młodych, nierozwiniętych pączków, które zbierane są w okresie wiosennym. Dzięki temu odznacza się najwyższą zawartością polifenoli, co wpływa na jej silne zdolności antyutleniające. Z uwagi za znaczną zawartość witaminy C i kofeiny, właściwości herbaty białej wskazują na pobudzające oraz orzeźwiające działanie.

Herbata żółta

To jedna z najmniej znanych odmian herbaty. Popularna jest zwłaszcza w Chinach, gdzie powstaje w wyniku zrywania młodych pąków krzewu herbacianego, poddawanych procesowi podgrzewania i żółknięcia pod przykryciem. Herbata żółta zawiera śladowe ilości kofeiny, dzięki czemu jest chętnie pijana w godzinach wieczornych. Wysoka zawartość garbników działa tonizująco i odświeżająco, a także usprawnia proces trawienia.

Czy picie herbaty jest zdrowe?

Herbatę spożywamy przede wszystkim dla jej wyjątkowego smaku, jednak warto wiedzieć, że ma ona również cenne właściwości zdrowotne. Obliczono, że korzystne działanie utrzymuje się przy czterech filiżankach herbaty w ciągu dnia.

Jednymi z najkorzystniejszych dla zdrowia składników herbaty są polifenole, czyli związki roślinne zwiększające zdolność antyoksydacyjną organizmu. Mają one działanie przeciwzapalne, a także stymulują do pracy układ odpornościowy. Nie bez powodu więc mówi się o roli herbaty w prewencji chorób sercowo-naczyniowych. Za zdolności pobudzające odpowiada z kolei teina będąca herbacianym odpowiednikiem kofeiny, która stymuluje do pracy układ nerwowy.

Jak pić herbatę?

Na właściwości zdrowotne herbaty duży wpływ ma jej parzenie. Jeśli chcemy, aby miała właściwości pobudzające, należy ją zaparzać 2-3 minuty. Natomiast jeśli zależy nam na uspokojeniu organizmu, parzmy ją dłużej. Ważne jest również, aby herbaty czarne i czerwone zaparzać wrzątkiem, natomiast zielone wodą o temperaturze 60-80 stopni.

Prawidłowy czas parzenia herbaty:

• Czarna 3-5 minut

• Biała 5-12 minut

• Czerwona 3-8 minut

• Zielona 3-5 minut

• Żółta 3 minuty

Co więcej, herbatę zieloną, czerwoną i białą można zaparzać nawet wielokrotnie, a najsmaczniejszy jest napar z drugiego parzenia.

Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy do herbaty można dodawać cytrynę. Z jednej strony zawarta w niej witamina C wspiera uszczelniane naczyń krwionośnych. Z drugiej zaś w naparze herbacianym wytwarzają się szczawiany, utrudniające wchłanianie mikroelementów. Rozsądniejszym rozwiązaniem okazuje się więc dodatek imbiru. O jego właściwościach przeczytaj w artykule Imbir – przyprawa, czy lekarstwo?