Czy dieta wegańska jest bezpieczna?

Żaden sposób żywienia nie budzi tak skrajnych emocji, jak dieta wegańska. Jej zwolennicy podkreślają, że jest to doskonały sposób żywienia i panaceum na wiele zdrowotnych problemów. Osoby, które nie miały z nią styczności i przywiązane są do tradycyjnego dla nich spożywania mięsa, poddają w wątpliwość, czy roślinne jedzenie może dostarczyć wszystkich niezbędnych makro i mikroelementów. Za przejściem na weganizm stoją różne motywacje. Część osób robi to, ze względu na zdrowie, inni zaś w powodów ideologicznych, chcąc uchronić zwierzęta przed cierpieniem i zadbać o przyszłość planetu. Bez względu na to, co stoi za taką decyzją, warto podejść do tego mądrze, aby nie zaszkodzić swojemu zdrowiu. 

Co mogą jeść weganie?

Dieta wegańska, jest często mylona z wegetariańską. W tej drugiej opcji nadal dozwolone są produkty pochodzenia zwierzęcego takie jak nabiał, czy jajka. Wegański sposób żywienia, to pójście o krok dalej i całkowita rezygnacja z produktów pochodzenia zwierzęcego. Nie ma więc w niej krowiego mleka, wyprodukowanych na jego bazie jogurtów, czy serów. Stosuje się za to roślinne zamienniki. Bazę stanowią produkty węglowodanowe jak ryż, makarony, kasze, które wzbogaca się o wszelkiego rodzaju owoce i warzywa. Pożądane są też strączki, które stanowią źródło pełnowartościowego białka. Dopuszczalne są też grzyby, orzechy oraz tłuszcze roślinne. W sklepach dostępne są też roślinne zamienniki mięsa, mleka i innych popularnych produktów. Nie powinny być one podstawą wegańskiego jadłospisu, ale mogą stanowić urozmaicenie diety. 

Roślinny sposób jedzenie wydaje się mocno restrykcyjny. Jednak powiedzmy sobie uczciwie, czy nie jest podobnie, nawet wtedy, gdy jemy tradycyjnie? Jesteśmy silnie przyzwyczajeni do określonych smaków i produktów, sięgamy więc po nie niemal instynktownie. Do tego jesteśmy nauczeni określonego sposobu komponowania posiłków. Zatem nie brak mięsa, a rewolucja w tym, co ląduje na talerzu, budzi największe obawy. Z drugiej strony podjęcie decyzji o innym sposobie gotowania może zmobilizować nas do kulinarnych eksperymentów i poszukiwania nowych, ulubionych smaków. To, co do tej pory wydawało się jedynie dodatkiem do kanapki, lub jedynie produktem do stworzenia surówki do obiadu, może stać się pełnowartościowych składnikiem, z którego wyczarujemy nowe danie.

Jasne i ciemne strony diety wegańskiej

Mimo że wiele osób uznaje dietę roślinną za bardzo zdrową, to jak każdy sposób żywienia ma ona swoje wady i zalety. Jej jakość zależy w dużej mierze od tego, jak zostaną zbilansowane posiłki oraz z jakich składników skorzystamy do ich przyrządzenia. Jeśli chcemy przejść na weganizm, a nie mamy jeszcze wprawy w takim sposobie gotowania, dobrym pomysłem będzie skorzystanie z wegańskiego cateringu dietetycznego. 

Dieta wegańska uważana jest za idealny sposób na zrzucenie zbędnych kilogramów. Nie jest to jednak do końca prawda. Utrata masy ciała ma związek z ujemnym bilansem kalorycznym, a nie tym czy jemy mięso, czy też z niego rezygnujemy. Składniki takie jak orzechy, nasiona, czy słodkie owoce także mogą dostarczać sporej ilości kalorii. Dlatego nie należy opierać na nich diety roślinnej, jeśli zależy nam na szczupłej sylwetce. Z uwagi na to, że dieta wegańska oparta jest na składnikach nieprzetworzonych, jest z pewnością zbawienna dla osób, które borykają się z równymi problemami zdrowotnymi. Produkty dla wegan wspierają walkę z cukrzycą, zmniejszając m.in. zapotrzebowanie na insulinę. Dieta pomaga leczyć wiele chorób – w tym chorobę Parkinsona czy astmę oskrzelową. Zalecana także przy reumatoidalnym zapaleniu stawów, oraz nadciśnieniu tętniczym. Osoby stosujące dietę wegańską są w stanie opóźnić procesy starzenia i dłużej cieszyć się dobrym zdrowiem. 

Jedzenie roślinne wymaga jednak dużo większej świadomości w komponowaniu posiłków niż tradycyjna dieta. Do dyspozycji mamy mniejszą ilość składników, co przy monotonnym jedzeniu może skończyć się różnego rodzaju niedoborami. Należy pamiętać nie tylko o spożywaniu odpowiedniej ilości białka, ale też suplementacji takich witamin jak D3 oraz B12. Obawy może też budzić ryzyko niedoboru wapnia oraz żelaza. Na szczęście rośliny strączkowe oraz złożone węglowodany powinni zapewnić odpowiednią ilość tych składników w diecie. Należy dbać o swój poziom żelaza, aby nie nabawić się anemii, dlatego należy często sięgać po produkty, które go nam dostarczą. Z kolei wapń znajdziemy wnatce pietruszki, jarmużu, nasionach maku, amarantusa, sezamu, migdałach, brokułach oraz wzbogaconych w ten składnik napojach roślinnych, oraz tofu. Należy też pamiętać, że mamy do dyspozycji różne źródła białka, nie ma więc sensu ograniczać się tylko do jednego z nich. Dostarczymy w ten sposób różnorodnych aminokwasów, które są niezbędne do tego, aby nasz organizm funkcjonował prawidłowo. 

Przeciwskazaniem do diety wegańskiej może też być nietolerancja roślin strączkowych, które stanowią ważny składnik takiej diety. Nie jest ona również polecana dla osób cierpiących na zespół jelita drażliwego, leczących się na choroby autoimmunologiczne oraz posiadających alergię, która może wykluczać taki sposób żywienia. Wprowadzenie dużej ilości fasoli, ciecierzycy i innych roślin strączkowych z dnia na dzień może być trudnoprzyswajalne także dla osoby, która nie ma takich dolegliwości. Dlatego, aby nie nabawić się nieprzyjemnych sensacji żołądkowych, warto wprowadzać je stopniowo i obserwować reakcje swojego organizmu. Weganizm nie musi być rewolucją, zmianę tę można wprowadzać etapami, tak abyśmy czuli się komfortowo.

Czy dzieci mogą być na diecie wegańskiej?

Różnorodne gotowanie dla całej rodziny może być problematycznym procesem. Jeśli rodzice nie jedzą mięsa, pojawienie się dziecka rodzi pytania, czy ono także powinno jeść roślinnie. Najnowsze badania mówią o tym, że weganinem można być bezpiecznie od chwili narodzin. Mleko matki jest naturalnym składnikiem, a wprowadzane później pokarmy nie muszą mieć swojego odzwierzęcego rodowodu. Jeśli tylko zadbamy o właściwy dobór wszelkich składników niezbędnych do rozwoju i dostarczenia energii, nic nie stoi na przeszkodzie, aby w ten sposób jadło też nasze dziecko. 

Podobnie, jeśli nastolatek w okresie dojrzewania zdecyduje się na to, aby nie jeść mięsa, nie ma logicznych przeciwwskazań przed zmianą diety. Podobnie jak w przypadku żywienia osób dorosłych, ważna jest odpowiednia ilość pełnowartościowego białka oraz wszystkich niezbędnych witamin, mikro i makroelementów. Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości warto zawsze zasięgnąć porady lekarza oraz wykonywać regularnie badania, które pozwolą monitorować stan zdrowia. 

Dieta wegańska mimo tego, że jest pełna zdrowych produktów, może być też dosyć ciężkostrawna. Nie każdy dobrze toleruje surowe owoce i warzywa oraz duże ilości strączków. Dlatego należy zadbać o odpowiednią obróbkę cieplną. Do dyspozycji mamy pieczenie, gotowanie na parze oraz grillowanie. Do tego dodatek odpowiednich przypraw poprawiających trawienie może znacznie podnieść tolerancję żołądka na nowy sposób żywienia. Stosując się do tych rad, weganizm może stać się naszym nowym stylem życia.